2D-les

Doelgroep: groep 6

Beeldende probleemstelling
De kinderen krijgen de opdracht om een jong dier te tekenen, waarbij ze met inkt de omlijning van de vlakken moeten maken, die ze daarna met kleurpotlood inkleuren. De uitdaging/probleemstelling bij deze opdracht is het weergeven van de vacht/huid van het dier.

Betekenis
De opdracht gaat over jonge dieren en het weergeven van de textuur van dierenvachten in 2D. De kinderen worden zich bewuster van de vorm van dieren en welke vacht dieren hebben. Het tekenen van jonge dieren, zoals lammetjes en vogeltjes, past binnen het thema lente.

Activiteiten
- Eerst gaan de kinderen klassikaal lentedieren observeren.
- Daarna schetsen de kinderen een dier uit de lente met potlood.

- Vervolgens gaan ze met inkt en kroontjespen de omlijning van het dier tekenen. Ze tekenen hierbij ook de patronen van vacht (veren, haren, wol).
- Ten slotte kleuren ze met kleurpotlood het dier verder in.

Vorm
Het beeldaspect waaraan specifiek aandacht wordt besteed is vorm. De nuance die hierbij aan de orde komt is welke vormen gebruikt kunnen worden, wanneer je een dierenvacht wilt tekenen. Het beeldend doel is dat de kinderen leren vormen en patronen in dierenhuiden te herkennen en deze weer te geven met inkt en kleurpotlood

Materiaal

Papier, grijs potlood, een kroontjespen met inkt en kleurpotlood. Op papier schetsen de kinderen met kleurpotlood de vormen van het dier. Daarna trekken ze met kroontjespen en inkt de omlijning over en kleuren ze dit met kleurpotlood in. Het technisch doel van de les is om te leren gaan met inkt en kroontjespen.

Beschouwen
Foto’s van lentedieren, waarop de vacht/huid van deze dieren goed te zien is. Hierdoor krijgen ze een goed beeld van de huid/vacht van het dier wat ze na willen tekenen.

Vragen bij foto's:

Welk dieren zie je?

Hoe ziet de huid van dit dier eruit?
Is de huid zacht/hard/stug?
Welke vormen zijn in de vacht te zien?


Kunstwerk De stier, van Paulus Potterlaten zien.

Vragen bij kunstwerk:Hoe heeft de kunstenaar de vacht van de koe weergegeven? (Wijs de kinderen op rimpels in de nek, haarlokken op de kop, haarkruinen in de nek)
Hoe zou je dit met inkt weer kunnen geven? (bijv. met streepjes in haarrichting)

Werkwijze
- Schetsen met HB-potlood

- Tekenen met inkt en kroontjespen
- Inkleuren met kleurpotlood

Demonstreren:
- Schetsen: dun, alleen omlijning
- Inkt: potje langzaam open maken, inktpen erin dopen, niet te dikke klodder, enz

Onderzoek

De kinderen onderzoeken hoe ze de huid/vacht van hun dier het beste kunnen tekenen. Ze oefenen hiermee tijdens het schetsen met potlood: ze experimenteren welke vormen het patroon van de huid het best weergeeft.

LESFASEN
Groep:	6
Organisatie Wat moet er van tevoren worden klaargezet? Welke organisatievorm hanteer je m.b.t. de groepering van de kdn? Wanneer laat je welk beschouwingsmateriaal zien? Hoe komen de kids aan hun materiaal en gereedschap?	Bij de hand: - Voor het beschouwen: Powerpoint met plaatjes van lentedieren en plaatje van De stier (Paulus Potter). - Papier - In een doos/bak: inktpotjes en kroontjespennen - evt. bekers met kleurpotloden. De kinderen zitten in groepjes. Aan het begin van de les laat ik het beschouwingsmateriaal zien: foto’s van lentedieren zien en het schilderij De stier. Het papier laat ik de kinderen uitdelen. De potloden zitten in hun eigen laatje dus die moeten ze zelf pakken. Verder deel ik ondertussen de kroontjespennen en de inktpotjes uit.
Oriëntatie Hoe wordt de les ingeleid? Wat zijn je vragen en antwoorden  bij het beschouwingsmateriaal? Hoe luiden de instructies waarmee je ze aan het werk zet en wat laat je daarbij zien?	Als inleiding vertel ik een verhaal over dat ik van het weekend hele leuke dieren heb gezien: eendjes, lammetjes, bijen. Ik vertel dat het me leuk lijkt om deze te tekenen met de klas: iedereen mag een lentedier tekenen. Om inspiratie op te doen, laat ik wat plaatjes van lentedieren zien, die ik met de kinderen ga beschouwen. Vragen bij lentedieren Welke dieren zie je? Kalf, eendjes, bij, vlinder, veulentje, schaapje, enz. Hoe ziet de huid van dit dier eruit? Harig, glad, donzig, kriebelig, veren Is de huid zacht/hard/stug? Zacht, dun, hard. Welke vormen zijn in de vacht te zien? vlekken, strepen, stippen, haren, pluizen. Vragen bij De stier: Hoe heeft de kunstenaar de vacht van de koe weergegeven? Rimpels in de nek, haarlokken op de kop, haarkruinen in de nek. Hoe zou je dit met inkt weer kunnen geven? Met streepjes in haarrichting, vlekken op de buik/rug. De instructie voor de les is: - Jullie krijgen zo meteen een papier, daar ga je als eerste het lentedier op tekenen met grijs potlood. Je tekent alleen de buitenste lijnen van het dieren en de patronen op de huid (strepen, vlekken, haren). Je kleurt hem nog niet in.Ga ontdekken hoe je het best de huid kunt tekenen. Ga een beetje experimenteren. - Als je zeker bent van je tekening, steek je je vinger op. Dan krijg je van mij een kroontjes pen en ga je over de potloodlijntjes heen de omlijning van het dier tekenen met inkt (net zoals de zwarte lijnen van een kleurplaat).   - Dan krijg je met je vinger of de inkt droog is. Als dat zo is, gum je de potloodlijntjes uit en pak je je kleurpotloden uit je laadje. Je kleurt dan het dier in. - Als je dat klaar hebt, zorg je ervoor dat het dier in de juiste omgeving zit. Je gaat dan ook de rest om het dier heen tekenen. Als je inkt werkt, doe je rustig het potje open. Houd het potje recht. Dan leg je het dekseltje op z'n kop naast het potje. Je pakt je kroontjes pen en doopt deze een heel klein stukje in het potje. Dan ga je heel voorzichtig over je potloodlijntjes heen (ik doe het voor).
Uitvoering Welke reflectievragen stel je de kinderen tijdens de begeleiding? Waarmee verwacht je dat ze hulp nodig hebben? Welke minimumeisen hanteer je (zie doelen) tijdens de begeleiding?	Reflectievragen: Welk dier heb je gekozen? Welke huid heeft het dier? Hoe heb je de juiste structuur van de huid gevonden? of Welke patronen zou je op een papier kunnen uitproberen? Hoe zou je dit kunnen tekenen? Ik verwacht dat de kinderen hulp nodig hebben bij het uitvinden hoe je de textuur van de huid/vacht van het dier precies tekent. De minimum eisen zijn: - Aan de vorm is het getekende dier te herkennen - het kind kan zijn keuze voor het gekozen patroon van de huid van het dier verantwoorden - Het kind heeft een patroon op de huid van het dier getekend dat overeenstemming is met de vacht (haren, vlekken, strepen).
Nabeschouwing Hoe organiseer je de overgang werk nabeschouwing? Waar laat je (welk) werk en kinderen? Welke vragen stel je of welke kijkopdrachtjes geef je om met de kinderen te zien of de doelen zijn bereikt?	De groepshulpen van elk groepje mogen de blaadjes innemen en voorin de klas inleveren. Ik neem de blaadjes aan van de groepshulpen. Vervolgens laat ik een paar blaadjes zien en stel ik vragen aan de klas om te kijken of aan de minimumeisen/criteria voldaan zijn. Of: De kinderen laten hun blaadje op tafel liggen. Ik geef een teken dat de klas stil moet worden en naar mij moet kijken en dat ze hun blaadje bovenin op hun tafel moeten leggen. Vervolgens geef ik de opdracht dat de kinderen in tweetallen elkaars werk moeten beoordelen en opschrijven aan welke criteria de kinderen zich hebben gehouden en wat ze erg mooi vinden of minder.
Accenten of opmerkingen Op welke manier besteed je aandacht aan de leeftijd en de verschillen tussen kinderen? Wat verwacht je op het gebied van samenwerking en zelfstandigheid?	Kinderen kunnen verschillen in hun tekenvaardigheid, wat terug te zien kan zijn in hoeverre de vorm van het dier overeenkomt met de werkelijkheid. Het ene kind zal ook sneller werken dan het andere, waardoor de een al snel het dier heeft ingekleurd en de ander nog met inkt moet beginnen. Als oplossing heb ik de klaaropdracht dat de kinderen ook de omgeving van het dieren mogen tekenen. Ik verwacht dat de kinderen hun eigen dier bedenken en zelfstandig experimenteren met hoe de dierenvacht het best getekend kan worden. Ik verwacht dat de kinderen, wanneer ze er niet uit komen, met elkaar overleggen en advies te vragen over welke patronen je kan bij de dierenvacht kan gebruiken.