Over deze blog

In deze blog werken we aan het ontwerpen van lessen voor het basisonderwijs rondom het thema 'Lente'. Onze ideeën en associaties bij het thema hebben we in een mindmap weergegeven. Onder de labels 'Beeldende vorming', 'Muziek' en 'Drama' zal na voltooiing van deze blog een les van deze vakken te vinden zijn die bij het thema past.

donderdag 22 maart 2012

Klassieke, moderne en postmoderne kunstwerken

Klassieke kunstwerken
Titel: Spring love
Kunstenaar: Hans Zatzka  
Jaartal: circa 1885

Wat zie je? Je ziet een jonge vrouw, met cupido op haar rug, die haar knuffelt en achter haar staat nog een engeltje die aan een touw trekt waardoor de klok gaat luiden. Ook zie je op de achtergrond twee kussende duiven. Verder heeft de vrouw een mandje met bloemen vast en staan er om haar heen allemaal bloeiende bloemen.

Wat is de betekenis van het beeld? Cupido is de zoon van de godin van de liefde, Venus. De liefde staat centraal, omdat cupido de vrouw omhelst geeft dat aan dat ze verliefd is. Ook de kussende duiven symboliseren de liefde. En daarnaast wordt de lente uitgebeeld door de bloeiende bloemen. De liefde en de lente die in dit schilderij naar voren komen ondersteunen elkaar en laat zien dat de lente het seizoen is van de liefde.

Hoe is het gemaakt? Olieverf op doek

Wat zijn de tijdskenmerken (stijl)? Duiven en cupido symboliseren de liefde. Er is veel ruimte voor versiering van vooral bloemen, dit maakt het schilderij figuratief. Het schilderij lijkt een verhaal te vertellen over een jonge verliefde vrouw.

Wat is je mening over het kunstwerk? Ik vind het een erg mooi en vrolijk kunstwerk, het is realistisch wat me erg aanspreek. Daarnaast zijn er heldere kleuren gebruikt en de lente wordt mooi uitgebeeld door de bloeiende bloemen.

Kun je het beeld beschrijven aan de hand van beeldaspecten? Het is een tweedimensionaal schilderij. In de kleding van de jonge vrouw op de voorgrond sprake van kleurcontrast van complementaire kleuren: oranje en blauw. Dit is gelijk een warm-koud contrast in kleuren. Er is veel gebruik gemaakt van pastelkleuren. De vrouw is plastisch weergegeven, ze lijkt ruimtelijk te zijn. Dit komt door de eigen schaduw op de armen en op het gezicht van de vrouw. Het lijkt een dynamisch schilderij, doordat er beweging gesuggereerd wordt. Er is vormcontrast in de ronde vormen van de vrouw en de hoekige stenen muur. De vrouw en cupido zijn in verticale compositie afgebeeld, waardoor de vrouw slank lijkt. Daarnaast is er afsnijding van de muur en van het gebouw met de klok.

Vragen en antwoorden
Wat is er afgebeeld? (associatief)
Een jonge vrouw en een engeltje op haar rug in een omgeving met bloemen met een engeltje op de achtergrond die een bel luidt.
Zijn de personen op het schilderij realistisch afgebeeld? (mimetisch)
Ja
Hoe komt dat? (mimetisch)
Door de schaduw, de verhoudingen, de kleding ziet er uit als echte stof.
Wat zie je boven het engeltje op de achtergrond in de struiken? (mimetisch)
Twee kussende duiven
Welke emotie heeft de vrouw op de voorgrond? (expressief)
Verliefdheid

Waaraan zie je dat? (expressief/formeel)
De knuffelde engel, rode wangetjes, een dromerige blik en een geheimzinnige glimlach en de kussende duiven op de achtergrond.

________________________________________________

Titel: Flora
Kunstenaar: onbekend
Jaartal: 1739

Wat zie je?Je ziet een vrouw met een toga aan en een kroon op haar hoofd. In haar linkerhand heeft ze een bosje bloemen. Haar rechterarm is lichtelijk gebogen, met haar vingers omhoog gekruld. Ze heeft een contra-posto houding: met een rustbeen en een stabeen.Wat is de betekenis van het beeld? Dit is de godin van de lente en de bloemen, ze heet Flora. De Romeinen aanbeden haar als godin die zorgde voor de lente en dat de bloemen gingen bloemen, vandaar het bosje bloemen in haar hand.

Hoe is het gemaakt? Het is een beeld van marmer, door het uithakken van een blok marmer.

Wat zijn de tijdskenmerken (stijl)? Het is symbolisch: het bosje bloemen staat symbool voor de bloei in de lente. Zulke beelden van goden en godinnen werden in de Romeinse tijd in de tempel vereerd. De toga en sandalen zijn kledingstukken uit de Romeinse tijd. Ook is het beeld afgebeeld in een grote duidelijke gebaar, theatrale houding. Hierdoor straalt ze macht uit.

Wat is je mening over het kunstwerk? Ik vind het een natuurgetrouw beeld, doordat de stof van de toga zacht lijkt, terwijl het beeld hard is. Ook kloppen de verhoudingen en straalt het beeld rust en macht uit. Dit spreekt mij aan. Jammer dat er niet veel versieringen op het beeld zitten.

Kun je het beeld beschrijven aan de hand van beeldaspecten?
Het is een plastisch, driedimensionaal beeld. Door de plooival op de toga is er eigen schaduw op het beeld. Het is een statisch beeld, door de vertical ordening. Er is vormcontrast in de plooien van de stof van de toga en de huid van de godin. Het beeld wordt door de toeschouwer bekeken vanuit kikkerperspectief. Dit maakt dat het beeld macht uitstraalt. De textuur van het beeld is glad.

Vragen en antwoorden
Wat is er afgebeeld? (associatief)
Een vrouw in een toga.
Wat heeft ze in haar linkerhand? (mimetisch)
Een bosje bloemen
Ziet de stof van de toga er zacht uit? (mimetisch)
Ja
Hoe komt dat? (mimetisch)
Door de realistische plooien
Wat straalt haar houding uit? (expressief)
Macht
Waaraan zie je dat?
(expressief)
Door haar rustige en statige houding, haar rechterhand in toespraakvorm, en haar opgeheven hoofd.
Dit beeld stond in de Romeinse tijd in de tempel. Waarvoor zou dit beeld dienen? (formeel)
Als godin (lente, bloemen) om te vereren.
Ondersteunen de kenmerken van het beeld de functie? (formeel)
Door de houding en uitstraling van macht en de grote.
___________________________________________

Moderne kunstwerken
 
Titel: Amandelbloesem
Kunstenaar: Vincent van Gogh
Jaartal: 1890

Wat zie je? Je ziet groene takken met witte bloesem tegen een helder blauwe lucht.

Wat is de betekenis van het beeld? Vincent van Gogh heeft dit schilderij geschilderd na de geboorte van een neefje in januari 1980. Theo, de broer van Vincent van Gogh, kreeg een zoon en vernoemde die naar zijn broer Vincent. Vincent schilderde als cadeau een schilderij bedoeld voor boven het bed van zijn broer en diens vrouw. Als symbool voor het jonge leven schilderde Vincent takken van ene amandelboom. De amandelboom is één van de vroegst bloeiende bomen die in het zonnige zuiden in februari de lente aankondigt.

Hoe is het gemaakt? Olieverf op doek

Wat zijn de tijdskenmerken (stijl)? Het idee van de maker is belangrijk, omdat hij het idee van het jonge leven wil vastleggen op het doek. Het schilderij is ideologisch, vanwege het jonge leven dat perfect en volmaakt in witte bloesem wordt afgebeeld.

Wat is je mening over het kunstwerk? De bloesem springt uit het schilderij door de helder blauwe achtergrond. Het schilderij straalt rust uit, door weinig kleurcontrast. Dit vind ik mooi.

Kun je het beeld beschrijven aan de hand van beeldaspecten?Af en toe is er sprake van dikke lijnvoering, zie de takken op de voorgrond. Door de arcering op de takken oogt de boom ruimtelijk. Er is sprake van afsnijding en overlapping van de takken. De achtergrond is een primaire kleur en de kleur van de takken is secundair. De donkere achtergrond vormt een kleurcontrast met de lichte, witte bloesem. Het schilderij heeft een koude uitstraling door de blauwe en groene kleuren. Het wit van de bloesem is een symbolische kleur wat voor zuiverheid staat.

Vragen en antwoorden
Wat zie je? (associatief)
Groene takken met bloesem en een blauwe lucht
Waardoor lijken de takken rond? (mimetisch)
Door de arcering
Welk gevoelens roept het schilderij op? (expressief)
Rust, liefelijkheid en koelte
Hoe komt het dat juist die gevoelen bij jouw opgeroepen worden? (expressief)
Door het kleurgebruik: koele kleuren en witte bloesem, en weinig kleurcontrast.
Wat wil de schilder met dit schilderij tot uiting brengen?
Het jonge leven, schoonheid van de bloesem, lente
_____________________________________

Titel: Uil (La petite chouette)
Kunstenaar: Pablo Picasso
Jaartal: 1953

Wat zie je? Je ziet een uil met witte vlekken op zich, die opzij kijkt. De uil heeft een snavel, ogen een vleugel  en twee poten.

Wat is de betekenis van het beeld? De waakzaamheid van de uil waarmee hij de wereld tegemoet treed wordt in het beeld uitgebeeld. Dit heeft te maken met de lente, omdat jonge uiltjes dan uit het ei komen en waakzaam de wereld tegemoet treden. Hij kijkt namelijk waakzaam met grote ogen en het lijkt alsof hij de omgeving voortdurend in de gaten houdt.

Hoe is het gemaakt? Het beeld is van aardewerken bakje, gips en een ijzeren frame.

Wat zijn de tijdskenmerken (stijl)? Het beeld is expressief, doordat de schilder expressief te werk is gegaan met verf. De uil heeft een waakzame expressie. Daarnaast is de kunstenaar experimenteel te werk gegaan, dit is te zien aan het veelvuldig gebruik van alledaagse materialen.

Wat is je mening over het kunstwerk? De expressie van de ogen is mooi afgebeeld. Het onderwerp van het beeld spreekt mij niet aan. Verder is er geen kleurgebruik en is de textuur erg grof, wat een kinderlijke uitstraling heeft.

Kun je het beeld beschrijven aan de hand van beeldaspecten? Er is gebruikgemaakt van dikke klodders verf. Er is een groot kleurcontrast tussen de vlekken en de ondergrond van de uil: licht-donker contrast. Het is een drie-dimensioneel beeld. Het is een statisch beeld, de kop lijkt echter te bewegen. Er is een vormcontrast tussen de sokkel en de uil zelf. Er is een diagonale compositie. Bovendien is er op de poot en de kop eigen schaduw te ontdekken.

Vragen en antwoorden
Wat zie je? (associatief)
Een uil met witte vlekken
Ziet de uil er echt uit? (mimetisch)

Nee
Hoe komt dat? (mimetisch)
Door de grove textuur lijken het geen veren en het lijkt erop alsof de ogen er later opgeplakt zijn. Daarnaast heeft de uil geen klauwen.
Kan je aan de hand van de materialen zien of de kunstenaar aan het experimenteren is? (formeel)
Ja, want hij gebruikt alledaagse materialen.

Wat is de expressie van de uil? (expressief)
De expressie van de uil is waakzaamheid.
Van welk materiaal is het kunstwerk gemaakt? (mimetisch)
Van een aardewerkenbakje, gips en een ijzeren frame.
___________________________________________

Postmoderne kunstwerken
Titel: Now
Kunstenaar: Marijke van Warmerdam
Jaartal: 2002
Wat zie je? Ik zie een boom met roze bloesem. Iemand daarachter houdt een witte doek omhoog. Het is een foto.

Wat is de betekenis van het beeld? Het doel van Marijke was om de aandacht te richten op de simpele schoonheid van alledaagse dingen, in dit geval de bloesem. Ze probeert bij de toeschouwer een andere manier van kijken en ervaren te stimuleren.

Hoe is het gemaakt? Foto
Wat zijn de tijdskenmerken (stijl)? Marijke gebruikt alledaagse onderwerpen, die het een onverwachte invalshoek geeft. Ze zet het onderwerp zo neer, dat het een andere manier van kijken en ervaren opleveren. De toeschouwer speelt hierbij dus een grote rol. De toeschouwer is vrij om een eigen interpretatie aan het beeld te geven.

Wat is je mening over het kunstwerk? Ik vind het een mooi kunstwerk, omdat het de schoonheid van de alledaagse dingen laat zien. Door het witte doek, valt de bloesem ineens op. Het zet me aan het denken: had ik het ook gezien zonder dat doek?

Kun je het beeld beschrijven aan de hand van beeldaspecten? Ik zie een groot lichtdonker-contrast in de foto: schaduw-bloesem, schaduw-doek en takken-bloesem. Ik zie eigen schaduw op de boom. De kleuren die in het schilderij voorkomen zijn pasteltinten. Er is een centraal perspectief gebruikt. Er is overlapping doordat de vrouw achter het doek wegvalt. En er is afsnijding van de vrouw (benen) en van de takken van de boom.

Vragen en antwoorden
Wat zie je?  (associatief)
Bloesem, iemand achter een doek, een doek, auto op de achtergrond, bosje.
Hoe is het gemaakt? (mimetisch)
het is een foto
Ziet het er echt uit? (mimetisch)
Ja, want het is een foto
Waarom valt de bloesem zo op? (formeel)
Licht-donker contrast
Wat zal de kunstenaar met dit kleurcontrast willen uitdrukken?  (formeel)
kunstenaar wil de schoonheid van de bloesem laten opvallen
_______________________________

Titel: Tulips
Kunstenaar: Jeff Koons
Jaartal: 2008

Wat zie je? Je ziet zes enorme metalen tulpen die tegen elkaar aan liggen. De tulpen hebben verschillende kleuren en glimmen.

Wat is de betekenis van het beeld? Jeff Koons zegt dat zijn beelden geen betekenis hebben, maar ik denk dat hij wil spotten met wat kunst is. Kritiek op zijn werk is de kitscherige uitstraling.

Hoe is het gemaakt? Het is gemaakt van chroom.
Wat zijn de tijdskenmerken (stijl)? Omdat Jeff Koons geen betekenis aan dit beeld geeft, is de interpretatie van dit beeld open voor de toeschouwer. Bovendien heeft het een kitscherig uiterlijk, wat kenmerken van de barok laat zien, terwijl de voorstelling iets alledaags is (mengeling van stijlen). Daarnaast bevat het beeld misschien een vleugje ironie: wat is mooi, wat is kunst?

Wat is je mening over het kunstwerk? Ik vind het een apart beeld. Ik vind het leuk dat het beeld me aan het denken zet. Als je naar het beeld kijkt zie je jezelf in de weerspiegeling. Bovendien vind ik het leuk dat het oog bedrogen wordt: de tulpen zien er heel licht van gewicht uit, terwijl het van zwaar materiaal is gemaakt.

Kun je het beeld beschrijven aan de hand van beeldaspecten? Het is een driedimensionaal beeld van tulpen. De tulpen hebben verschillende kleuren, zowel primaire, secundaire als tertiaire kleuren. In het materiaal reflecteert de omgeving. De tulpen zien eruit als grote opgeblazen en geknoopte ballonnen. Het gevoel van gewichtsloosheid dat hiervan uitgaat contrasteert met het materiaal. De textuur is glad. Op de tulpen bevindt zich eigenschaduw. Het is een statisch beeld. Het beeld heeft een diagonale compositie.

Vragen en antwoorden
Wat heeft de kunstenaar afgebeeld?  (associatief)
Bloemen
: tulpen
Is het beeld realistisch? Kijk naar kleur, formaat, vorm en schikking van de tulpen. (mimetisch)
Het beeld is niet realistisch in kleur, formaat en vorm, maar wel in de schikking van de tulpen.
Is het beeld van zwaar materiaal gemaakt? (mimetisch)
Ja, van metaal
Ziet het beeld er zwaar uit? (expressief)
Nee, het lijkt hol en licht.